Çocuklarda Yeni Ortaya Çıkan Gizemli Hepatit – 17.5.2022

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ, WHO) en son 23 Nisan 2022’de yayınladığı bildiride 11 farklı ülkedeki çocuklarda  nedeni tam bilinmeyen hepatit vakalarının ortaya çıktığını bildirildi. Bu vakalar özellikleİngiltere ve ve Kuzey İrlanda yoğunlaştı. Çoğunluk bu bölgelerdeydi ve 114 vaka bildirildi. Amerika Birleşik Devletleri, Danimarka, İspanya, Hollanda, İtalya, Norveç, Belçika ve Romanya’dan bildirilen vakalar da eklendi ve toplam sayı 169’a çıktı.

Vakaların yaşlıları 1 ay ile 16 yaş arasında değişmektedir. Genellikle beş yaş altındaki çocuklardır. Ortalama yaş 2 yaştır. Yaklaşık %10 vakada akut karaciğer yetersizliğinin geliştiği bildirilmiştir.

Klinik bulgularında ise gastrointestinal semptomlar hakimdir. Karın ağrısı, ishal, kusma ve bunu izleyen hepatit bulguları, hepatomegali, gözlerde sarılık ortaya çıkmakta,  karaciğer enzimleri ALT ve AST 500 IU/L’nin üzerinde yükselmektedir. Birçok vakada ilginç olarak ateş eşlik etmemektedir. Çocuklarda akut hepatit yapabilen bildiğimiz virüsler A,B,C,D ve E saptanamaz. Vakalarda  uluslararası bir seyahat öyküsü henüz daha etkileyen bir faktör olarak gösterilememiştir.

Adenovirüs (ADV) tip 41 bazı vakalarda gösterilebilmiştir. Bunlarda 18 tanesinde bir tek ADV saptanmıştır. COVİD-19 ise 20 tanesinde gösterilebilmiştir. Vakaların 19’da ADV ve COVİD-19 ko-enfeksiyonu saptanmıştır. 

Viral bir etkenin yanında çevresel faktörlerde rol oynayabilir. Çevresel hangi faktör veya faktörlerin olabileceği kesinleşmiş değildir. Çocukların çoğunluğu kronik bir hastalığı olmayan daha öncesinde sağlıklı olan çocuklardır. 

Hastalığın nasıl oluştuğu, kesin etkeninin ne olduğu tam açık değilse de COVİD-19 pandemisi sırasında toplumda ADV enfeksiyonlarının daha düşük düzeyde kaldığı, bunun ADV yapısında değişikliğe sebep olup yeni bir ADV varyantına mı neden olduğu sorusu tartışılmaktadır. Bu hipotez araştırılmaktadır. 

COVİD-19 aşıları ile bir ilgisi yoktur. Zira 5 yaş altında COVİD-19 aşısı uygulanmamaktadır. Bir hipotezde de geçirilmiş ADV ve sonrasında geçirilmiş olan COVİD-19 veya aynı andaki ko-enfeksiyonun, bu iki enfeksiyonu geçirmenin immun sistemde yol açtığı bir etkinin akut hepatite neden olabileceği görüşü de incelenmektedir. Bu akut hepatit vakaları bilinen MIS-C tablosunun dışındadır.

DSÖ başta olmak üzere sağlık otoriteleri bilinen veya ortaya çıkabilecek vakaları takip etmekte, izlemektedir. Eldeki sonuçlara göre daha fazla bir bilgi elde edilebilecektir.

“Korunmak için ne yapabiliriz?” sorusunda kişisel hijyene dikkat edilmesi, el yıkanmasının desteklenmesi, solunum yolu hijyenine önem verilmesi tavsiye edilmektedir. 

Toplumda vakaların saptanması için vaka tanımlarının doğru yapılabilmesi önemlidir. Bu günlerde akut hepatit ile gelen çocuklarda A-E virüsleri gösterilemiyorsa sağlık otoritelerine bildirim yapılmalıdır. 

DSÖ bu durum nedeniyle bir seyahat kısıtlaması önermemektedir.

https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2022-DON376

17.Mayıs.2022